PE Actief luisteren

Persoonlijke effectiviteit

Actief luisteren

"Listening is an art that requires attention over talent, spirit over ego, others over self"


- Dean Jackson -


HOREN WAT MENSEN ECHT ZEGGEN

Luisteren is een van de belangrijkste vaardigheden om effectief te communiceren. Hoe goed je luistert, heeft grote invloed op je resultaten en op de kwaliteit van je relaties met anderen.


Waarom goed luisteren?

  • We luisteren om informatie te verkrijgen
  • We luisteren om te begrijpen
  • We luisteren om te genieten
  • We luisteren om te leren


Gezien al het luisteren dat we doen, zou je denken dat we er goed in zouden zijn! In feite zijn de meesten van ons dat niet, en uit onderzoek blijkt dat we slechts tussen 25 procent en 50 procent onthouden van wat we horen. Dat betekent dat wanneer je 10 minuten met je baas, collega's, klanten of partner praat, zij in het beste geval de helft van het gesprek onthouden.


Hetzelfde geldt voor jou. Jij hoort ook maar een beperkt deel van de boodschap. Je hoopt natuurlijk dat je precies het belangrijke deel van het gesprek onthoudt, maar wat als dat niet zo is?


Luisteren is een vaardigheid die we allemaal kunnen leren en verbeteren. Door beter te luisteren verbeter je je vermogen om te beïnvloeden, te overtuigen en te onderhandelen. En verminder je substantieel de kans op misverstanden en conflicten.


Effectieve communicatieve vaardigheden vereisen een hoog niveau van zelfbewustzijn. Als je je eigen persoonlijke communicatiestijl begrijpt, helpt dit om een positieve en blijvende indruk op anderen te maken.



ACTIEF LUISTEREN

De manier om je luistervaardigheid te verbeteren, is door te oefenen actief te luisteren. Dat doe je door een bewuste poging te doen om niet alleen de woorden te horen die een andere persoon zegt, maar, nog belangrijker, de volledige boodschap die wordt gecommuniceerd.


Om dit te doen, moet je continu goed op de andere persoon letten. Je kunt jezelf niet laten afleiden door wat er verder om je heen gebeurt, of door tegenargumenten te bedenken terwijl de ander nog aan het woord is. Houd je volledige focus op wat de ander zegt.


Als je het moeilijk vindt om je te concentreren op wat iemand zegt, probeer dan de woorden in gedachten letterlijk te herhalen - dit zal de boodschap versterken en je helpen gefocust te blijven. Dit leidt natuurlijk in eerste instantie af, maar het is wel een goede investering in het actief leren luisteren.


Bij actief luisteren laat je de andere persoon merken dat je luistert. Je valt zelf wel eens een gesprek hebben gevoerd waarbij je je afvroeg of de andere persoon wel luisterde naar wat je zei. Je kan je in die situaties zelfs afvragen of het de moeite waard is om verder te praten. Het is alsof je tegen een muur praat.


Laten merken dat je luistert kan eenvoudig door een hoofdknik of door af en toe een een korte bevestiging te geven. Je zegt daarmee niet dat je het per se eens met de persoon, maar wel dat je luistert. Het gebruik van lichaamstaal en andere tekens om te erkennen dat je luistert, helpt jezelf ook om je gedachten bij het gesprek te houden.


TECHNIEKEN VOOR ACTIEF LUISTEREN


  1. Luister met aandacht
  2. Laat zien dat je luistert
  3. Geef feedback
  4. Stel je oordeel uit
  5. Reageer op gepaste wijze


Er zijn vijf belangrijke technieken voor actief luisteren:


1. Luister met aandacht

  • Geef de spreker je onverdeelde aandacht en toon erkenning van de boodschap.
  • Wees je bewust van je non-verbale communicatie.
  • Kijk rechtstreeks naar de spreker.
  • Zet afleidende gedachten opzij.
  • Bereid in gedachten geen weerwoord voor!
  • Laat je niet afleiden door omgevingsfactoren.
  • Let op de lichaamstaal van de spreker.


2. Laat zien dat je luistert

  • Gebruik je lichaamstaal en gebaren om te laten zien dat je betrokken bent.
  • Knik af en toe.
  • Gebruik een glimlach en andere gezichtsuitdrukkingen.
  • Zorg ervoor dat je houding open en geïnteresseerd is.
  • Moedig de spreker aan om door te gaan door middel van kleine verbale opmerkingen.


3. Geef feedback

  • Onze persoonlijke filters, aannames, oordelen en overtuigingen vervormen wat we horen. Actief luisteren betekent begrijpen zoals het bedoeld is, niet zoals het op je overkomt. Echt luisteren betekent begrijpen wat er gezegd wordt. Dat betekent dat je goed nadenkt over wat er gezegd wordt en vragen stelt om te verhelderen.
  • Geef jouw interpretatie van wat er gezegd is door te parafraseren. "Wat ik hoor is ..." en "Het klinkt alsof je zegt ..." zijn geweldige manieren om terug te geven hoe je het verstaan hebt.
  • Stel vragen om bepaalde punten te verduidelijken. "Wat bedoel je precies als je zegt ..."
  • Vat de opmerkingen van de spreker regelmatig samen.


Als je merkt dat je emotioneel reageert op wat iemand zegt, geef dat dan aan. En vraag om meer informatie: "Ik begrijp je misschien niet goed, en ik merk dat ik wat je zei persoonlijk opvat. Wat ik dacht dat je net zei is XXX. Is dat wat je bedoelde?"


4. Stel je oordeel uit

  • Onderbreken - zeker met tegenargumenten - is tijdverspilling, frustreert de spreker en beperkt het volledige begrip van de boodschap.
  • Laat de spreker elk punt afmaken alvorens vragen te stellen, samen te vatten of feedback te geven.
  • Bepaal je oordeel pas aan het einde van het gesprek. Deel je oordeel met je gesprekspartner om vast te stellen of er nog resterende misverstanden zijn, of je het met elkaar eens bent of dat je het met elkaar eens bent om niet met elkaar eens te zijn ("agree to disagree").

 

5. Reageer op gepaste wijze

  • Actief luisteren is bedoeld om respect en begrip te creëren. Je krijgt inzicht in informatie en meningen. Het heeft geen enkele zin de spreker aan te vallen of neer te halen.
  • Wees openhartig, open en eerlijk in je antwoord.
  • Geef op een respectvolle manier je mening.
  • Behandel de andere persoon zoals diegene behandeld wil worden, niet zoals jijzelf behandeld wil worden.
Share by: